جبار باغچه&zwnj;بان که نام اصلی او جبار عسگرزاده بود یکی از چهره&zwnj;های ماندگار در ادبیات کودک ایران است. او توانست اولین کودکستان در ایران را در شهر مرند بنیان&zwnj;گذاری کند و نقش بسیار ویژه&zwnj;ای در آموزش و پرورش کودکان داشته باشد.
جبار باغچه&zwnj;بان همچنین توانست نخستین مدرسه مخصوص ناشنوایان را هم بنیان&zwnj;گذاری کند. از این رو، افراد ناشنوای زیادی به راحتی وارد مدرسه ناشنوایان جبار عسگرزاده در شهر تبریز شدند و تعلیم دیدند.&nbsp;
جبار باغچه&zwnj;بان اولین مولف و ناشر کتاب کودک در ایران نیز به حساب می&zwnj;آید. اگر شما هم از دسته افراد علاقه&zwnj;مند به خدمات جبار باغچه&zwnj;بان هستید و می&zwnj;خواهید اطلاعاتی از زندگی&zwnj;اش بدست آورید، در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
<h2>زندگی&zwnj;نامه جبار باغچه&zwnj;بان</h2>
جبار عسگرزاده از چهره&zwnj;های بنام ادبیات کودک ایران 18 اردیبهشت 1264 در شهر ایروان (مرکز جمهوری ارمنستان امروزی) چشم به جهان گشود. پدرش نیز در همان شهر به کارهایی همچون معماری، قنادی و مجسمه&zwnj;سازی مشغول بود.&nbsp;
او اصالتا متعلق به ارومیه و تبریز بود و اجدادش در این شهرها زندگی می&zwnj;کردند. به همین دلیل به تبریز نقل مکان کرد تا اولین کودکستان ایران را بنیان&zwnj;گذاری کند. او این کودکستان را &laquo;باغچه اطفال&raquo; نامید. جالب است بدانید به خاطر همین نام بود که به جبار عسگرزاده لقب باغچه&zwnj;بان دادند.
جبار باغچه&zwnj;بان به فکر بنیان&zwnj;گذاری اولین مدرسه ناشنوایان نیز بود. او توانست با وجود مخالفت&zwnj;های شدید رئیس وقت فرهنگ یعنی دکتر محسنی، مدرسه ناشنوایان را در کنار کودکستان &laquo;باغچه اطفال&raquo; بنیان&zwnj;گذاری کند. این مدرسه در سال 1303 و در کوچه انجمن تبریز و همچنین در ساختمان معروف عمارت انجمن ساخته شد.
باغچه&zwnj;بان در سال 1307 در راستای انتشار ادبیات کودکان قدم برداشت و توانست علی&zwnj;رغم دشواری&zwnj;های فراوان در زمینه چاپ، کتاب&zwnj;هایی مخصوص کودکان به همراه نقاشی&zwnj;های خودش چاپ کند. از جمله آثار جبار باغچه&zwnj;بان می&zwnj;توانیم به &laquo;بابا برفی&raquo; اشاره کنیم. این کتاب در وهله اول توسط کانون پرورش فکر کودکان و نوجوانان به انتشار رسید و در همان دوره نیز شورای جهانی کتاب کودک، بابا برفی را به عنوان بهترین کتاب کودک معرفی کردند.
جبار عسگرزاده یا بهتر است بگوییم جبار باغچه&zwnj;بان دارای سه فرزند بود. فرزندانش ثمین باغچه&zwnj;بان، ثمینه باغچه&zwnj;بان و پروانه باغچه&zwnj;بان نیز سهمی نیز در کودکستان باغچه اطفال داشتند و کمک پدر بودند.
جالب است بدانید باغچه&zwnj;بان چندسال نیز در قفقاز بود و در مجله &laquo;ملانصرالدین&raquo; (از مجله&zwnj;های بزرگ آن دوران) به مدیریت میرزا جلیل محمدقلی&zwnj;زاده، طنزپردازی می&zwnj;کرد. البته در کنار ملانصرالدین، نشریه&zwnj;ای طنز به نام &laquo;لک&zwnj;لک&raquo; را هم بنیان&zwnj;گذاری کرد و مدیریت و سردبیری&zwnj;اش را برعهده داشت.&nbsp;
<h2>آثار جبار باغچه&zwnj;بان</h2>
جبار باغچه&zwnj;بان در طول زندگی&zwnj;اش آثار بسیار زیبایی از خود برجا گذاشت. به طوری که امروزه نیز از داستان&zwnj;ها و کتاب&zwnj;های مخصوص کودکان او استقبال می&zwnj;شود.
آثار جبار باغچه بان عبارتند از:
&bull; &laquo;کبوتر من&raquo; در سال 1373
&bull; &laquo;شب به سر رسید&raquo; در سال 1373
&bull; &laquo;زندگینامه جبار باغچه بان(به قلم خودش)&raquo; در سال 1356
&bull; &laquo;عروسان کوه&raquo; در سال 1347
&bull; &laquo;بابا برفی&raquo; در سال 1346
&bull; &laquo;من هم در دنیا آرزو دارم&raquo; در سال 1345
&bull; &laquo;روش آموزش کر و لال&zwnj;ها&raquo; در سال 1343
&bull; &laquo;رباعیات باغچه&zwnj;بان&raquo; در سال 1337
&bull; &laquo;خیام آذری&raquo; در سال 1337
&bull; &laquo;درخت مروارید&raquo; در سال 1337
&bull; &laquo;آدمی اصیل و مقیاس واحد آدمی&raquo; در سال 1336
&bull; &laquo;کتاب اول ابتدایی&raquo; در سال 1335
&bull; &laquo;حساب&raquo; در سال 1334
&bull; &laquo;کتاب اول ابتدایی&raquo; در سال 1330
&bull; &laquo;برنامه یک&zwnj;ساله&raquo; در سال 1329
&bull; &laquo;الفبای گویا&raquo; در سال 1329
&bull; &laquo;اسرار تعلیم و تربیت یا اصول تعلیم الفبا&raquo; در سال 1327
&bull; &laquo;الفبا&raquo; در سال 1327
&bull; &laquo;پروانه&zwnj;نین کتابی&raquo; در سال 1326
&bull; &laquo;الفبای خودآموز برای سالمندان&raquo; در سال 1326
&bull; &laquo;بادکنک&raquo; در سال 1324
&bull; &laquo;علم آموزش برای دانشسراها&raquo; در سال 1320
&bull; &laquo;دستور تعلیم الفبا&raquo; در سال 1314
&bull; &laquo;بازیچه دانش&raquo; در سال 1311
&bull; &laquo;پیر و ترب&raquo; در سال 1311
&bull; &laquo;گرگ و چوپان&raquo; در سال 1308
&bull; &laquo;زندگی کودکان&raquo; در سال 1308
&bull; &laquo;خانم خزوک&raquo; در سال 1307
&bull; &laquo;الفبای دستی مخصوص ناشنوایان&raquo; در سال 1303
&bull; &laquo;الفبای آسان&raquo; در سال 1303
&bull; &laquo;برنامه کار آموزگار&raquo; در سال 1302
<img src="https://ugcbe.danaapp.ir/Files/Jabbar_Baghtcheban-37e4e2.jpg" alt="جبار باغچه بان" width="50" height="61">
<h2>پایه گذاری ادبیات نمایشی کودکان</h2>
زمانی که کودکستان برای نخستین بار در ایران پایه&zwnj;گذاری شد، مفهوم غریبی برای همگان داشت چرا که هیچگونه نمایشنامه، بازی، شعر و یا حتی کاردستی برای تربیت کودکان وجود نداشت.
جبار باغچه&zwnj;بان اما با ابتکار وسایل مورد نیاز برای تربیت کودکان را به صورت کاملا خودآموز تهیه &zwnj;کرد و با استفاده از قصه&zwnj;هایی که از کودکی به یاد داشت، برای کودکان نمایشنامه و شعر &zwnj;سرود. جالب است بدانید جبار باغچه&zwnj;بان به تنهایی صحنه&zwnj;ها و دکوراسیون صحنه&zwnj;های نمایش بچه&zwnj;ها را طراحی می&zwnj;کرد.&nbsp;
این ابتکار او با این که در ابتدا مخالفان بسیار زیادی در آن دوران داشت، اما رفته&zwnj;رفته استقبال زیادی کسب کرد.
او در کتاب &laquo;زندگی&zwnj;نامه باغچه&zwnj;بان&raquo; می&zwnj;نویسد:
<blockquote>&laquo;کودکستان نیازمند قصه ها، سرودها، نمایشنامه&zwnj;ها، بازی&zwnj;ها، و خلاصه فرهنگ مخصوص به خودش است و در آن زمان نه فقط کسی از وجود آنها خبر نداشت بلکه در نظر مربیان فاضل نیز این قبیل چیزها معنی نداشت و آن&zwnj;ها را ناقابل و زائد و هرزه می&zwnj;دانستند و اولیای اطفال هرگز راضی نبودند جگرگوشه&zwnj;هایشان با آن هرزه&zwnj;ها ارتباطی داشته باشند و طرز فکر مربیان نیز بجز این نبود و این امر مانع جمع&zwnj;آوری و تدوین این فرهنگ کودکانه می&zwnj;شد. در حالیکه بچه&zwnj;ها در نمایشنامه&zwnj;ها و بازی&zwnj;های کودکستانی، ضمن تحصیل و تعلیم، باید به دنیای جانوران آشنا شوند و فی&zwnj;المثل صدا و رفتار و شکل آنها را تقلید کنند ولی اولیای اطفال، این قبیل کارها را خلاف اخلاق و ادب می&zwnj;دانستند و نمی&zwnj;خواستند بچه هایشان بجای دعای "زاد المعاد" ، داستان سرمه کشیدن خانم خزوک را با دم عسل آلوده آقا موشه بشنوند یا صدای عوعو کردن سگ و میومیوی گربه را از خود در بیاورند.&raquo;</blockquote>
<h4>سخن پایانی&nbsp;</h4>
سرانجام میرزا جبار عسگرزاده ملقب به جبار باغچه بان 4 آذرماه 1345 در شهر تهران دارفانی را وداع گفت.
&nbsp;

جبار باغچه‌بان کیست؟